Türkçe metin aşağıda - English text is below - Text en Français est ci-dessous - Text auf Deutsch ist unten
 
Bila Kurdî Bibe Zimanê Fermî û Zimanê Perwerdehîyê

Her gel bi zimanê xwe heye.  Her wekî çawa pêşîyên me gotî, “Her teyr bi zimanê xwe dixwîne” û her gel jî divê bi zimanê xwe bijî.

Bi avabûna netewe-dewletan, gelek dewletan dest bi polîtîkayên netewesazîyeke bi mebesta avakirina civakeke yekreng kiriye. Çar dewletên ku kurdan di bin destên xwe da digirin jî, ji bo pêkanîna civakeke yekreng û yekzimanî dest bi polîtîkayên pişaftinê kirine. Di vî warî da polîtîkayên herî tund û hişk bi destê avakar û rayedarên dewleta tirk hatine/tên meşandin. Li Tirkîyeyê hê jî perwerdehîya zimanê kurdî bi xala 42yan a makezagonê hatiye qedexekirin. Ji destpêka komarê heta niha ji bo pişaftina kurdan û bênirxkirina ziman û çanda kurdî her cure rê û rêbaz hatine bikaranîn.

Di hişmendîya sedsala 19 û 20an da ev helwest ji hêla hêzên desthilatdar ve wekî tiştekî rewa dihat dîtin, lê îro ev serdem derbas bûye û êdî aqlîyet û zîhnîyeta pêkanîna “civakeke yekreng” li piranîya cîhanê wekî qirkirina spî tê binavkirin. Îro êdî pirzimanî û pirçandî wekî tiştekî pêwîst û rewa tê dîtin.  Her wiha gelê kurd jî tevî hemû polîtîkayên pişaftinê ji bo parastin û pêşvebirina ziman û çanda xwe têkoşîna xwe bêrawestan didomîne.

Ji ber vê yekê, êdî dema hatîye ku zimanê kurdî bibe zimanê fermî û kend û kospên li ber perwerdehîya zimanê kurdî werin rakirin, kurdî di hemû pileyên perwerdeyî û hîndekarîyê da were bikaranîn.  Lewma jî em kesên ku navê me li xwarê ye, dixwazin ku zimanê kurdî li Tirkiyeyê bibe zimanekî fermî û zimanê perwerdehîyê.

Kurdkî biba Ziwanê Resmî û ya Perwerdeyî

Her şar bi ziwanê xo est o. Senî ke ê verênanê ma vato “her teyr bi ziwanê xo waneno” û her şar kî ganî bi ziwanê xo biciwîyo.

Bi awanbîyayîşê netewe-dewletan gelek dewletan dest pê polîtîkayanê netewesazîyêka bi armancê komelêkê yewrenginî kerdo. Çar dewletanê ke kurdî kerdê binê destê xo kî seba raardişê komelêkê yewrenginî û yewziwaninî dest pê polîtîkayanê asîmîlasyonî kerdo. Nê warî de polîtîkayê tewr tuj û hişkî bi destê awanker û selahîyetdaranê dewleta tirkan ameyê/ênê tetbîqkerdene. Tirkîya de hîna kî perwerdeyîya ziwanê kurdkî bi madeya 42. ya qanunê bingeyînî ameya qedexekerdene. Destpêkê awanbîyayîşê komare ra heta nika seba asîmîlekerdişê kurdan û bêerjkerdişê ziwan û kulturê kurdan her tewir rayîr û metod ameyo xebitnayene.

Hişmendîya seserra 19. û 20.e de no helwest hetê hêzanê desthilatdaran ra sey çîyêkê rewayî ameyêne dîyene labelê na seserre êndî derbaz bîya û êndî aqilîyet û zîhnîyetê raardişê “komelêkê yewrenginî” zafêrîyê cîhanî de sey “qirkerdişê sipîy” êno namekerdene. Ewro êndî zafziwanî û zafkulturî sey çîyêkê lazim û rewayî êna dîyene. Şarê kurdan kî vera pêro polîtîkayanê asîmîlasyonî seba pawitiş û averberdişê ziwan û kulturê xo xoverdayîşê xo bêvind dewam keno.

Na yewe ra serkewte êndî dem ameyo ke ziwanê kurdkî bibo ziwano resmî û engelê verê kurdkî ganî bêrê hewadayene, kurdkî pêro dereceyanê perwerdeyî û musnayîşî de ganî bêra xebitnayene. Coka ma kesê ke nameyê xo cêr de yo wazenîme ke ziwanê kurdkî Tirkîya de bibo ziwano resmî û ziwanê perwerdeyîye.

....

 

بۆ مافی زمانی كوردی

كوردەكانی ئورووپا تا ئێستاش رۆڵێكی زۆر دیارییان لە پرسی كورد دا ھەیە . لە گەل ئەوەی كوردەكانی دەرەوەی وەڵات دوورن لە كوردستان ، بەڵام  ھەموو كاتێك بە بیر و باوەر لە دۆزی نەتەوەكەیان خاوێندارەتیان كردووە و زمان و كۆلتووری خۆیان پاراستووە و پشتیوانی گەلەكەیان بوون.

ھەر وەك ئێمە دەزانین زۆر خەباتی پیرۆز بۆ كورد و زمان و چاندی كوردی لە دەرەوەی كوردستان دەستی پێكراوە.

ئێمە وەك كۆمیسیونی 21ی شبات ، داوا دەكەین كە كوردەكانی دەرەوەی وەڵات بە دڵگەرمی و ھەستی شۆرشگێرانە بەشداری و پشتگیری كەمپێنی ئێمە بۆ مافی زمانی كوردی ببن.

ئێمە بە یەكرێزی دەڵێن :

زمانی كوردی ھەبوون و ناسنامە و پێناسەی ئێمەیە ...بەڵام بەداخەوە نێزیكەی 100 ساڵە كە رێژیمی داگیركەری توركیە ھەوڵ دەدا بە زۆر و سەركۆت ئەو مافە رەوایە لە ئێمە وەرگرێت.

  ئێمە بە پێشەنگی پلاتفۆرمی  زمانی كوردی و تۆری زمان و چاندی كوردی ، كەمپێنی واژوو كردنی ، زمانی كوردی ببێ بە زمانی فەرمی و زمانی كوردی ببێ بە زمانی پەروەردە مان دەست پێكردووە .

ئەو كەمپێنە لە سەر دوو خاڵ خەبات دەكا :

بەشێك لەو واژوو كردنە لە شەقام و كۆلانەكان لە كوردەكان دێتە وەرگرتن و بەشی دیكە بە رێگای دیجیتاڵ لە رێگای سۆشیال مێدیا وەردەگیردرێ.

ھەروەھا كەسانی غەیری كوردیش دەتوانن لە رێگای لینكی دیجیتال ئەو داوایە ئیمزا بكەن.

ھەروەك دەزانن رۆژی 21ی شۆبات لە لایەن یوونیسف وەك رۆژی زمانی دایكی دیاری كراوە.

رێكخراوی مافی نەتەوەكان ئەو مافەی وەك مافێكی بێ دیاریكراو قەبووڵ كردووە .ئێمەی نەتەوەی كورد وەك ھەموو نەتەوەكانی دیكە تا ئێستا زمانی خۆمان پاراستووە و داوا دەكەین ئەو زمانە ببێ بە زمانی رەسمی پەروەردە و داواوی ئەو مافە رەوایە دەكەین.

ئەو كەمپێنە ئەگەرچی بە ناوی " پلاتفۆرمی زمانی كوری و تۆری زمان و چاندی كوردی" دەستی بە خەبات كردووە بەڵام لە بنگەھی خۆیدا ، داوای ئەو مافە بۆ ھەموو كورد دەكا و پێشاندەری ویستی ھەموو كوردستانە .

بۆچوونی حیزب و رێكخراوەی ئێمە ھەرچی بێ فەرق ناكا چۆنكە ئێمە كوردین و زمانی ھەموومان كوردی یە و ئەنجام و دەستكەوتەكانی ئەو كەمێنە بۆ ھەموو نەتەوەی كوردە.

ھەر بەو ھۆیە ئێمە بانگ لە ھەموو حیزب، رێكخراوە، كەسایەتیەكانی كورد دەكەین كە ئەو كەمپێنە بەر لە ھەموو شت بە زمان و پەروەردەی ئێوە دەست پێ دەكا و پێویستە پشتیوانی بكرێ.

ئێمە بانگ لە ھەموو كوردستانیان دەكەین كە بە دڵگەرمی بەشداری ئەو كەمپێنە ببن و بە واژوو و پشتگیری خۆتان رەوایی دۆزی كورد ئیسبات بكەن.

ئێمە  بەو دەنگانەی خۆمان ھاوار لە جیھان دەكەین كە كورد یەك نەتەوەیە و  دەڵێن با زمانی كوردی ببێ ە زمانی فەرمی و پەروەردە.

كۆمیسیۆنی زمانی پەروەردە

 

Kürtçe Eğitim Dili ve Resmi Dil Olsun

Dil, bir ulusun varlığı ve kimliğidir. Fakat Kürt ulusunun dili yüzyılı aşkın bir süredir yasaklanarak Kürt kimliği asimile edilmeye çalışılmaktadır. Diğer bir deyişle, Kürtler varlıklarından, kültürlerinden uzaklaştırılarak kimliksizleştirilmek istenmektedir.
Bugün Orta Doğu'da milyonlarca Kürt asimilasyon politikasıyla karşı karşıyadır. Egemenler bu yolla Kürtleri ve dillerini ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır. Bu dil ve kültürkırım politikası sadece antidemokratik değil, aynı zamanda gayri insanidir ve ağır bir ayrımcılık suçu içermektedir. İnsanlık dışı bu politika bir an önce durdurulmalı ve Kürtlerin dil ve kimlik hakları tanınmalıdır. Kürtçe resmi bir yasal statüye kavuşmalı ve eğitim dili olmalıdır.
Dilimiz üzerindeki baskıların son bulması için sadece yasal düzenlemelerle yetinilmemeli, pratikteki tüm engeller de kaldırılmalıdır. Kürtçe devletin her kademesinde, kurumunda resmiyet kazanmalı ve eğitimin bütün aşamalarında yerini almalıdır.
Bilinmelidir ki göz boyayıcı, somut karşılığı olmayan, göstermelik düzenlemelerin Kürt halkı nezdinde hiçbir karşılığı yoktur. Samimi bir çözüm için, yasal düzenlemelerle isteyen herkesin kendi anadilinde eğitim alabilmesi, bütün kamu kurumlarından kendi dili ile istifade edebilmesi sağlanmalı ve bunun önündeki bütün resmi engeller kaldırılıp bu haklar anayasal güvence altına alınmalıdır.
Bu amaçlarla, aşağıda adı ve soyadı yazan bizler Türkiye’de Kürtçe Eğitim Dili ve Resmi Dil Olsun kampanyasını imzalıyoruz.

Kurdish must be the Language of Education and an Official Language

Language is the existence and identity of a nation. Yet assimilation policies against Kurdish identity through language prohibition have been in practice more than a hundred years. This ongoing disidentification policy aspires to alienate Kurds from their cultural heritage.

Today, in the Middle East, millions of Kurds are exposed to assimilation policies targeted at eradicating Kurds and the Kurdish language. Linguistic and cultural genocide policies are not just anti-democratic, but also inhumane and discriminatory. These inhumane policies must be stopped at once, and the language and identity rights of Kurds must be agreed on. The Kurdish language must be given legal status, and be authorized as a language of instruction.

In order to end the political repression of our language, we must not restrict our demands to matters of legal regulation. We must also require elimination of all obstacles in practice. Kurdish must become an official language at all levels of government and state institutions, and must be a language of instruction at all levels of education.

It must be made known that whitewashing regulations which produce no tangible results are not acceptable to the Kurdish people. In order to achieve an unequivocal solution, the right to mother-tongue education must be legally available to all those who demand it; all state institutions must have the means to provide services to people in their mother tongue; and obstacles blocking people from these rights must be eradicated on a constitutional basis.

For these purposes, we, the undersigned, sign the campaign demanding that Kurdish Must Become an Official Language and Language of Instruction in Turkey.

 

Le kurde soit la langue de l'éducation et la langue officielle.

Notre langue est notre existence, notre langue est notre identité, notre langue est notre honneur. Mais depuis près d'un siècle, la politique dominante oblige les Kurdes à les priver de ce droit légitime. En d'autres termes, il veut être éloigné des Kurdes de leur existence et de leur culture et de la dé-identité. Aujourd'hui, des millions de Kurdes du Moyen-Orient sont confrontés à l'assimilation. La politique dominante dans notre géographie veut éliminer les Kurdes et leur langue. Cette mauvaise politique veut détruire les Kurdes en tant que langue et culture, mais cette attitude ne peut jamais être une attitude démocratique et humanitaire. Cette attitude est également contre l'idée d'égalité. Cette mauvaise politique doit être stoppée le plus tôt possible et la langue kurde et les droits d'identité doivent être reconnus. La langue kurde devrait avoir un statut juridique officiel , la langue kurde devrait être la langue d'enseignement. Pour cette raison, la pression sur le kurde devrait cesser et tous les obstacles devant lui devraient être supprimés. Le kurde devrait obtenir un statut officiel à tous les niveaux et institutions de l'État.

...

Lassen Sie Kurdisch Bildungs- und Amtssprache sein!

Unsere Sprache ist unsere Existenz, unsere Sprache ist unsere Identität, unsere Sprache ist unsere Ehre. Aber seit fast einem Jahrhundert entzieht die vorherrschende Politik den Kurden dieses legitime Recht. Sie will die Kurden ihrer Existenz, ihrer Kultur und letztlich ihrer Identität berauben. Heute sind Millionen Kurden im Nahen Osten mit Assimilation konfrontiert. Die dominierende Politik in unserer Region will die Kurden und ihre Sprache eliminieren. Nur eine rundweg falsche Politik will die kurdische Sprache und Kultur zerstören, denn diese Haltung kann niemals eine demokratische und humanitäre sein. Sie widerspricht der Idee der Gleichheit. Diese falsche Politik muss so schnell wie möglich beendet und die kurdischen Sprach- und Identitätsrechte müssen anerkannt werden. Die kurdische Sprache muss einen offiziellen Rechtsstatus erlangen, die kurdische Sprache als Bildungssprache anerkannt werden. Aus diesem Grund muss die Repression der Kurden beendet und alle Hindernisse auf dem Weg zur Anerkennung beseitigt werden. Kurdisch muss auf allen Ebenen und in den Institutionen des Staates einen offiziellen Status erlangen.

 

AMADEKAR

PLATFORMA ZIMANÊ KURDÎ

TORA ZIMAN Û ÇANDA KURDÎ