Willemstad, 24 di ougùstùs 2020

Na Gobièrnu di Kòrsou, Parlamentu di Kòrsou, servisionan di gobièrnu konserní, kompanianan privá (NV) di gobièrnu i sobrá Stakeholder (partnernan). 

Nos salú i kalidat di bida ta den peliger. 

Kòrsou ta mas shushi ku nunka! Shushedat riba nos isla ta saliendo kompletamente for di man. 17.800 siudadano a kontribuí durante e último shete akshonnan nashonal di limpiesa di Curaçao Clean Up i World Clean Up Day Curaçao ku limpiesa rònt Kòrsou i a kolekshoná mas ku 2,5 mion di shushi riba kaya i di dùmp ilegal. Lamentablemente nos mester konstatá, ku hopi duele na nos kurason, ku Kòrsou ta mas shushi ku nunka, ku tur e konsekuensianan ku esaki ta trese kuné riba tereno di goso di bida, salubridat i ekonomia di tur esnan ku ta biba na Kòrsou. Awor ku e di ocho akshon di limpiesa ta na kaminda nos no tin perspektiva riba mehorashon. 

No por kuantifiká e destrukshon riba nos isla i nos medio ambiente. E efekto pa nos propio siudadanonan i hubentut, rondoná di shushi di kaya i di dùmp ilegal den nan ambiente di bida, ta hopi mas grandi ‘ku solamente’ malesanan manera chikungunya, dengue i zika. E rísiko pa turistanan desviá bai otro destinashon, kaminda shushi di kaya no ta daña e ambiente ta hopi real tambe. 

Laga nos evitá esaki! Laga nos pone mannan huntu i evitá ku e situashon ta empeorá; e rísikonan pa salubridat i pèrdida di entrada di turismo. Un isla limpi ta posibel, pero mester hasi algu sí.  

Pa e motibunan aki Stichting Curacao Clean Up ta bini ku e siguiente proposishon:

1. Entrante 1/1/2021 prohibí uso di ‘single use’ plèstik.  Prohibí entrante 1 di yanüari 2021 tur ‘single use’ artíkulo di plèstik manera saku di plèstik, kùp, bestèk, richi i baki di foam i sin stipulá un periodo di transishon. Na hopi pais, manera entre otro nos hermana islanan, Aruba i Boneiru, a implementá esaki kaba – no laga Kòrsou kana (demasiado) patras di e echonan. 
2. Redukshon drástiko di kosto di depósito di shushi. Redusí konsiderablemente kosto di depósito di shushi na stashonnan di depósito di shushi òf hasta hasi depósito di shushi grátis. Si hende ta motivá pa tira shushi den un solo bia na e sitio korekto, surtí esakinan pa resiklahe, lo dùmp ménos shushi ilegal i por redusí e gastunan di limpiesa. 
3. Pone mas baki di shushi ku posibilidat di surti e shushi. Pone baki di shushi na diferente sitio na Kòrsou i ofresé siudadanonan mas posibilidat pa surti nan shushi den diferente fluho di residuo. Sòru tambe ku ta limpia tur baki di shushi na tempu. 
4. Ataká tiramentu di shushi ilegal ku man duru. Ataká tiramentu di shushi ilegal i sitionan ilegal ku ta tira shushi riba nos isla ku kòntròl intensivo i but hopi mas haltu. Investigá si ta nesesario pa habri un stashon di trasbordo di shushi ofisial nobo i un stashon di surti shushi pa kombatí tiramentu di shushi ilegal.  
5. Invertí den konsientisashon i edukashon pa término largu. Pone medio i kapasidat disponibel pa inisiá proyektonan di konsientisashon i edukashon, pa un tèrmino largu, na skol, via radio, tv i media sosial, na snèk i truk’i pan i na diferente otro sitio. Fundashon Curaçao Clean Up gustosamente lo kontribuí na e proyekto aki.   

Gobièrnu, Parlamentu, servisionan di gobièrnu konserní, Kompanianan privá di gobièrnu i sobrá Stakeholder: tuma akshon kontra e inmenso shushedat riba nos isla i hasi uso di medionan ku bo tin na bo disposishon atraves di bo funshon pa kombatí e shushedat aki i trese kambio struktural. 

P’esei nos ta hasi un yamada urgente na tur Ministerio pa stipulá loke a menshoná aki komo bo prioridat i karga bo responsabilidat: 

Ministerio di Asuntunan General i Minister Presidènt 
Ministerio di Salubridat Públiko, Medio Ambiente i Naturalesa 
Ministerio di Enseñansa, Siensia, Kultura i Deporte 
Ministerio di Hustisia
Ministerio di Desaroyo Ekonómiko 
Ministerio di Desaroyo Sosial, Labor i Bienestar 
Ministerio di Finansa
Ministerio di Maneho di Gobernashon, Planifikashon i Servisio Públiko
Ministerio di Tráfiko, Transporte i Planifikashon Urbano 
Riba djasabra 19 di sèptèmber hopi boluntario lo bolbe laga mira ku nan ke biba riba un isla limpi, pero tambe ku nan ta spera ku bo ta hasi tur loke ta posibel pa mantené e isla apto pa biba riba dje pa e habitantenan aktual i futuro habitante i bishitante!  

Nos ta brinda tur persona ku ta sostené e karta aki oportunidat pa firma e karta demandante aki riba www.change.org

Atentamente ,

Stichting Curaçao Clean Up, World Clean Up Day Curaçao

Voor Nederlands:

Willemstad, 24 augustus 2020

Aan de Regering van Curaçao, de Staten van Curaçao, de betrokken overheidsdiensten, NV’s en overige stakeholders.

Onze gezondheid en leefbaarheid zijn in gevaar. 

Curaçao is meer vervuild dan ooit! De vervuiling van ons eiland neemt onherstelbare proporties aan. Tijdens de afgelopen zeven nationale schoonmaakacties van Curaçao Clean Up en World Clean Up Day Curaçao ruimden 17.800 burgers meer dan 2,5 miljoen kilo zwerf- en dumpvuil op. Helaas constateren wij tot ons grote verdriet dat Curaçao meer vervuild is dan ooit met alle gevolgen op gebied van leefgenot, gezondheid en economie van iedereen die op Curaçao leeft. Nu de achtste clean up actie in aantocht is op 19 september aanstaande, zien wij geen zicht op verbetering. 

Aan de destructie van ons eiland en ons milieu valt geen prijskaartje te hangen. Het effect op onze eigen burgers en jeugd, omringd door zwerfvuil en dumpvuil in hun leefomgeving, is vele malen groter dan ‘alleen maar’ ziekten zoals chikungunya, dengue en zika. Het risico dat toeristen straks uitwijken naar andere bestemmingen, waar zwerfvuil de sfeer niet verpest is ook heel reëel. 

Laten we dat voorkomen!  Laten we de handen ineenslaan en de verpaupering; de gezondheidsrisico’s en het verlies van inkomsten uit het toerisme tegengaan. Een schoon eiland is haalbaar, maar dan moet er wèl wat gebeuren.

Daarom komt de Stichting Curaçao Clean Up met het volgende voorstel:

1. Verbied per 1/1/2021 single use plastic.  Verbied per 1 januari 2021 alle ‘single use’ plastic artikelen zoals plastic zakjes, cups, bestek, rietjes en foambakken en stel daarbij geen overgangsperiode in. In tal van andere landen, waaronder onze buurlanden Aruba en Bonaire, is dit al geïmplementeerd – laat Curaçao niet (te ver) achter de feiten aanlopen.
2. Verminder stortkosten drastisch. Breng stort kosten fors terug bij de vuilstortplaats en vuiloverslagstations of maak het storten van vuil zelfs gratis. Als mensen gemotiveerd worden om het afval in één keer naar een goede locatie te brengen, gesorteerd per afvalstroom voor recycling, wordt er minder illegaal gedumpt en kunnen de kosten van schoonmaak verlaagd worden. 
3. Plaats meer afvalbakken met sorteermogelijkheden. Plaats meer afvalbakken op diverse locatie van Curaçao en bied burgers meer mogelijkheden om hun afval eenvoudig te scheiden in verschillende afvalstromen. Zorg ook dat afvalbakken tijdig geleegd worden.
4. Pak illegaal storten hard aan. Pak illegaal storten en de illegale vuilstortplaatsen op het eiland aan met intensievere controles en hogere boetes. Onderzoek of het nodig is om een nieuwe officiële afval overslag- en sorteerstation te openen om illegale dumping tegen te gaan.
5. Investeer in langdurige voorlichting en educatie.  Maak middelen en mankracht vrij om grootschalige, langdurige voorlichtings- en educatieprojecten op te zetten op scholen, op de radio, op tv, op social media, bij de snèks, truk’i pan en op tal van andere plaatsen. Stichting Curaçao Clean Up assisteert graag.
   Regering, Parlement, betrokken overheidsdiensten en NV’s en overige stakeholders: kom in actie tegen de immense vervuiling op het eiland en gebruik de middelen die u vanuit uw functie gekregen hebt om deze vervuiling structureel tegen te gaan. 

Wij roepen daarom alle Ministeries op het bovenstaande uw prioriteit te maken en uw verantwoordelijkheid te nemen:

Ministerie van Algemene Zaken en Minister-President
Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur
Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport
Ministerie van Justitie
Ministerie Economische Ontwikkeling
Ministerie Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn
Ministerie van Financiën
Ministerie van Bestuur, Planning en Dienstverlening
Ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning
Vele vrijwilligers zullen op zaterdag 19 september weer laten zien dat zij willen leven op een schoon eiland, maar ook dat zij van u verwachten dat u zich inzet om het eiland leefbaar te houden voor haar huidige en toekomstige bewoners en bezoekers!

Aan eenieder die deze brief ondersteunt, bieden wij de mogelijkheid om op www.change.org deze brandbrief te ondertekenen.

Hoogachtend,

Stichting Curaçao Clean Up, World Clean Up Day Curaçao