Belediyelerin öncülüğünde #ZehirsizKentler mümkün.

Belediyeleri, kentlerde insan ve çevre sağlığına zarar veren, biyoçeşitliliği tehdit eden pestisitlerin ve zararlılarla mücadelede kullanılan kimyasal aktif madde içeren biyosidal ürünlerin kullanımını azaltmaya, zararlı mücadelesinde zehirsiz uygulamalara geçerek sağlıklı bir gelecek için sorumluluk almaya çağırıyoruz.

Oturduğumuz sitenin bahçesinde dinlenirken, parkta çocuğumuz ile oynarken, evimizin musluğundan akan suyu kullanırken yavaş yavaş zehirleniyoruz. Çünkü tarımda yaygın olarak kullanıldığı için soframıza gelen zehirler; parklardan okullara, yol kenarlarından kaldırımlara, mezarlıklardan çöp alanlarına, site bahçelerinden kampüslere kadar, yaşam alanlarımızda da kullanılarak sağlığımızı ve doğal varlıkları tehdit ediyor.

İtalya’nın Güney Tirol bölgesindeki 19 çocuk oyun alanından, 4 okul bahçesinden ve 1 pazar yerinden alınan 96 çim örneğinin analiz sonuçlarına göre, tespit edilen 32 pestisit etken maddesinin %76’sının hormonal sistemi bozucu kimyasallar olduğu ortaya çıktı.

ABD’de yapılan bir incelemeye göre ise, okullarda en yaygın kullanılan 40 pestisitten 28’inin muhtemel veya olası kanserojen olduğu, 26’sının üreme sistemi etkileri yarattığı, 26’sının sinir sistemine hasar verdiği ve 13’ünün doğum kusurlarına neden olduğu tespit edildi.

İklim Değişikliği ve Su Yönetimi Sempozyumu’nda sunulan, Türkiye’de su kalitesine dair rapora göre, sularımızda tespit edilen 49 mikrokirleticinin 33’ü pestisitlerden oluşuyor. Bilimsel çevrelerce her geçen gün bu zehirlerin zararlarına dikkat çekiliyor ve kentlerde kullanımına yönelik yeni araştırmalar yayımlanıyor.

Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği öncülüğünde, 100’ü aşkın sivil toplum örgütü ve sivil inisiyatifin oluşturduğu Zehirsiz Sofralar Pestisit Eylem Ağı tarafından başlatılan ve 165 binin üzerinde imzacının desteğini alan Zehirsiz Kampanya sayesinde, Tarım ve Orman Bakanlığı, 2020 yılında 25 tarım zehrinin yasaklanmasına ve 7'sinin de kullanımının sınırlandırılmasına karar verdi.

Sofralarımızı tarım zehirlerinden hep birlikte kurtarıyoruz. Şimdi, kentlerimiz için harekete geçme zamanı!

Zehirsiz Sofralar Platformu ve bu dilekçeyi imzalayan yurttaşlar olarak, üreme sistemimiz başta olmak üzere tüm hormonal sistemimize zarar veren, pek çok kanser türüne sebep olan, kromozom bozukluklarına ve çocuklarda gelişim bozukluklarına yol açan; arılara ve diğer canlılara verdiği zararla biyoçeşitlilik kaybını tetikleyen, ekosistemi tahrip eden; havamızı, suyumuzu ve toprağımızı zehirleyen pestisitler ve zararlılarla mücadelede kullanılan kimyasal aktif madde içeren biyosidal ürünlerin yerine, zehirsiz alternatiflerinin kullanılmasını ve belediyelerimizden “Zehirsiz Kentlere Doğru” kararlı bir adım atacaklarına dair söz vermelerini talep ediyoruz. 

Zehirsiz Kentler için ne yapabilirsiniz?

Yurttaş olarak, kampanyayı imzalamanın ve paylaşarak yaygınlaştırmanın yanı sıra, belediyenizin halkla ilişkiler, şikayet vb. hatlarına; belediye başkanlığına ve/veya sağlık işleri, çevre koruma ve kontrol, veterinerlik, park ve bahçeler gibi haşere, ot ve sinek ile mücadele eden ilgili birim, müdürlük veya daire başkanlıklarına talebinizi ileterek ülke çapında başlattığımız kampanyanın bir parçası olabilirsiniz.

• Dilekçe örneğini buradan indirebilirsiniz. Belediyelerin yukarıda belirtilen ilgili birimlerine e-posta yolu ile gönderim yaparken zehirsizkentler@bugday.org adresini de mailinize dahil ederek bizi bilgilendirebilir ve konunun takipçisi olabilirsiniz.
• Kampanya taleplerimizi belediyenin kent konseyi gündemine taşıyabilir, bizimle zehirsizkentler@bugday.org adresi üzerinden iletişime geçmelerini sağlayabilirsiniz.

Belediye olarak, zararlılarla mücadelede kullanılan zehirleri kademeli olarak azaltarak, ekolojik ve doğa dostu alternatiflere geçeceğinize, bu kapsamda katılımcı bir stratejik eylem planı hazırlayacağınıza ve bu konuya gelecek dönem seçim vaatleri arasında yer vereceğinize dair söz verebilir, zehirsiz kentlerin öncü belediyeleri arasında yer alabilirsiniz.

• “Zehirsiz Kentlere Doğru İyi Niyet Belgesi” metnine buradan ulaşabilirsiniz. Kurumunuzun zehirsiz kent olma yolundaki hedefleri doğrultusunda belgeyi imzalayarak zehirsizkentler@bugday.org adresinden bize iletebilirsiniz. 
• Zararlı mücadelesinde kullandığınız ekolojik ve doğa dostu alternatifleri kapsayan faaliyetlerinizi, başarılı uygulama örneklerinizi ve varsa eylem planınızı bize zehrisizkentler@bugday.org adresinden ulaştırmanız durumunda, bu örneklere proje dokümanlarında ve iletişim çalışmalarında yer verebilir ve böylece diğer belediyeleri de teşvik etmemize destek olabilirsiniz. 

Yerel kampanyaları desteklemek için:

1. Change.org/ZehirsizAnkara
2. Change.org/Zehirsizİstanbul
3. Change.org/Zehirsizİzmir
4. Change.org/ZehirsizAntalya
5. Change.org/ZehirsizBursa
6. Change.org/Zehirsizİzmit
7. Change.org/ZehirsizMersin
8. Change.org/ZehirsizHatay
9. Change.org/ZehirsizAdana
10. Change.org/ZehirsizKastamonu

Bağlantılar:

Zehirsiz Sofralar Platformu ve diğer destekçi kurumların listesi

Zehirsiz Kentlere Doğru Proje Faaliyetleri ve Yayınları:

- Türkiye’deki Belediyelerde Zararlı Mücadelesi Durum Analizi Raporu
- Pestisitleri Terk Etmek: Yerel Yönetimler İçin Bir Rehber
- Herbisitlere Alternatifler: Kentsel Alanların Bakımı için Bir Rehber 
- Tüketici Rehberi – Gıdalarımızdaki Endokrin Sistemi Bozucu Pestisitler
- Zehirsiz Kentlere Doğru Proje Sunumu

Bilgi Notları:

- Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, Avrupa Birliği tarafından Sivil Toplum Diyaloğu VI programı kapsamında desteklenen, Avrupa Pestisit Eylem Ağı (PAN Europe) ortaklığında, Biyosidal İş ve Çevre Sağlığı Derneği (BİYOSİDER) danışmanlığında ve Zehirsiz Sofralar Platformu işbirliği ile yürütülen “Zehirsiz Kentlere Doğru” projesini, 1 Nisan 2021 - 31 Mart 2022 tarihleri arasında uygulamaktadır.

- Pestisit ve zararlılarla mücadelede kullanılan kimyasal aktif madde içeren biyosidal ürün kullanımı insan ve çevre üzerindeki etkileri nedeniyle Sağlık Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile yerel yönetimleri de ilgilendirmektedir; ancak “Zehirsiz Kentlere Doğru” projesi kapsamında Zehirsiz Sofralar Platformu tarafından başlatılan bu kampanya, kentlerde kullanılan pestisitlere ve zararlılarla mücadelede kullanılan kimyasal aktif madde içeren biyosidal ürünlere odaklandığından ve kentlerdeki zararlı mücadelesinde yetkili olması nedeniyle muhatap olarak öncelikle belediyeler alınmıştır.